Saçların sağlıklı olması ve ideal düzeyde dökülmesi her insan için önem taşır. Erkeklerde ve kadınlarda saç kaybının artması, çeşitli endişelere sebep olabilir. Bu endişe kaynağı giderilmediği takdirde saç dökülmesine bağlı olarak yaşam kalitesi büyük oranda düşebilir. Saç dökülmesini durdurmak için çeşitli yollar denense de bu yolda atılacak ilk adım saç dökülmesini değerlendirmek ve sınıflandırmak olmalı. Bu aşamalar doğru ve etkili bir şekilde gerçekleştirildiği zaman saç dökülmesinin önüne geçecek güç kazanılmış olur.
Saç dökülmesini etkili bir şekilde değerlendirmek ve sınıflandırmak için Norwood ölçeği devreye girer. Uzman doktor tarafından geliştirilen bu ölçek sayesinde saç dökülmesi çeşitli sınıflandırmalara ayrılır ve doktorların bu sınıflandırmaya uyarak tedavi sürecini planlamaları sağlanır. Ayrıca hastaların da saç dökülmesine karşı çok daha bilinçli kararlar alması mümkün hâle getirilir.
Norwood Ölçeği Nedir?
Saç dökülmesi kadınlar için endişe verici olduğu kadar erkeklerin de büyük sıkıntılar çektiği bir durum. Çoğu zaman yaşlanma sebebi olarak görülen saç dökülmesinin tek sebebi bu değil. Stres, kullanılan ürünler ya da çevresel faktörlerin de yanı sıra pek çok durum saç dökülmesine yol açabilir. Erkek tipi kellik olarak bilinen androgenetik alopesi de dahil olmak üzere pek çok dökülme türünü sınıflandırmaya yarayan “Norwood ölçeği neyi ölçer?” sorusu merak edilir. Norwood ölçeği, saç dökülmesini sınıflandırmak ve değerlendirmek için yaygın bir şekilde kullanılır. İsmini saç dökülmesi alanında uzmanlaşan ve bu alana değerli katkıları olan Dr. O’Tar Norwood’dan alan bu ölçek ilk kez 1975 yılında geliştirilmeye başlanır. Dr. Norwood, daha önceki saç dökülmesi sınıflandırmalarından olan ve daha sonraları adını Hamilton-Norwood ölçeği olarak alan skalayı inceleyerek saç dökülmesini en iyi şekilde sınıflandırmaya yarayan ve tanımlamayı kolaylaştıran Norwood ölçeğini geliştirir. Dr. James Hamilton’un 1951 yılında geliştirdiği ölçeği Dr. Norwood revize ederek başta erkek tipi kellik durumunu değerlendirmek amaçlı kullanılabilir hâle getirir.
Bu ölçeğin geliştirilmesi sayesinde hem doktorlar hem hastalar saç dökülmesinin farklı aşamalarını tanıyarak referans alır. Saç dökülmesini toplamda yedi aşamada sınıflandıran Norwood skalası saç çizgisindeki gerileme, başın tepe bölgesinde seyrelme ve daha pek çok farklı belirtilere dayanarak sınıflandırmayı yapar. Başlangıç aşamasından ileri seviyeye kadar geniş bir yelpazede saç dökülmesi durumları detaylandırılır.
Bu ölçeğin kullanılmasının çeşitli amaçları bulunur. İlk olarak saç dökülmesinin değerlendirilmesini kolaylaştırır. Objektif bir şekilde değerlendirme yapmayı mümkün hâle getirir ve doktorlar, hastanın saç dökülmesinin hangi evrede olduğunu tespit edebilir. Bu sayede tedavi planları rahat bir şekilde oluşturulur. Ölçek sayesinde tedavi planı henüz erken aşamalarda oluşturularak daha etkili bir uygulama elde edilir. Ayrıca araştırmacıların saç dökülmesiyle ilgili çalışmalar yapmasını ve tedavi yöntemlerinin etkinliğinin değerlendirilmesini de kolay hâle getirir. Bunların yanı sıra hastanın saç dökülmesi sorununu kolay bir şekilde değerlendirmesini ve ne zaman tedavi edileceğine dair çok daha bilinçli bir karar almasını sağlaması açısından Norwood ölçeği büyük önem taşır.
Norwood Ölçeği: Saç Dökülmesi Aşamaları
Norwood ölçeği toplamda yedi aşamadan oluşur. Bu aşamalar içinde pek çok farklı saç dökülmesi evreleri yer alır. Saç dökülmesi evrelerinin detaylı ve aşamalı bir şekilde gösterilmesi hem hastaların kendi durumlarını değerlendirmelerine hem doktorların çok daha rahat bir şekilde tedavi planı geliştirerek hasta danışmanlığı yapmalarına yardımcı olur. Norwood ölçeğinde saç dökülmesi aşamaları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Norwood Aşama 1: Saç dökülmesi evresinin ilk aşamasında saç çizgisi henüz normal seviyede. Hastada yoğun miktarda dökülme gözlemlenmez. Ancak yaygın olmasa da bazı erkek hastalarda saç çizgisinde çok hafif bir seyrelme görülebilir.
- Norwood Aşama 2: Bu aşamada saç çizgisi alın bölgesinden başlayarak hafif bir şekilde geri çekilmeye başlar. Bu zamanda saç dökülmesi belirgin bir şekilde artar. Ve bazı erkek hastalarda alın bölgesinde açıklıklar meydana gelir.
- Norwood Aşama 3: Saç dökülmesi problemi bu aşamada çok daha fazla belirginleşir. Alın bölgesindeki saçlar biraz daha geriye çekilir. Tepe bölgesindeki saçlarda ise seyrelme gözlemlenir. Hastalar saç kaybından şikayetçi olmaya başlar.
- Norwood Aşama 4: Bu aşamada hasta saç dökülmesi şikayetini belirgin bir şekilde dile getirir. Alın bölgesinde açılmalar iyice dikkat çeker. Tepe bölgesinde ise dökülen saç miktarı artar.
- Norwood Aşama 5: Saç dökülmesi bu aşamada durdurulamaz bir hâl alır. Hastanın alın bölgesi iyice açılır ve tepe bölgesi büyük oranda seyrekleşir. Bu aşamada hasta alın bölgesi ile tepe bölgesinin arasında kalan saç miktarının azaldığını fark eder. Başın üst kısmında yarım daire şeklinde açıklık oluşur.
- Norwood Aşama 6: Bu aşamada saç dökülmesi oldukça belirgin olur. Alın ve tepe bölgesi arasında kalan saçlı alan biraz daha azalır ve saçlar seyrek durumda. Saçların çoğu başın yan ve arka bölgesinde kalır.
- Norwood Aşama 7: Son aşamada hastanın saç dökülmesi ileri seviyeye ulaşır. Saçlar genellikle sadece yanlarda ve arka bölgede kısıtlı şekilde gözlemlenir. Hastanın başının ön bölgesindeyse neredeyse hiç saç kalmaz.
Bu şekilde sınıflandırılan saç dökülmesi aşamaları doktorlar tarafından incelenir. Hastanın hangi seviyede olduğu tespit edilir. Ardından hızlı bir şekilde tedavi sürecine başlanır. Çünkü saç dökülmesi şikayetinde erken aşamalarda tedaviye başlamak dökülen saç miktarını azaltmaya ve neredeyse durdurmaya, alın çizgisinin açılmasını durdurmaya ve tepe bölgesinin seyrekleşmesini hafifletmeye yardımcı olur. Saç dökülmesi konusunda şikayetiniz varsa yaşam kalitenizi etkileyen bu durumda hangi aşamada olduğunuzu Norwood ölçeği sayesinde keşfedebilirsiniz.
Norwood Ölçeğine Göre Saç Ekimi
Saç dökülmesi sorunu yaşayan hastalar saç ekimi yaptırarak yaşam kalitesini artırmayı ve erkek tipi kellik riskini ortadan kaldırmayı hedefler. Ancak ilk olarak hastaların Norwood prosedürü çerçevesinde değerlendirilmesi gerekir. Saç ekimi, saç dökülmesinin her aşamasında yapılamayabilir. Bu nedenle hastanın saç dökülmesinin hangi evrede olduğu anlaşılmalı. Saç ekimi yapılabilmesi için hastanın saç dökülme aşaması Norwood ölçeğinin ileri seviyelerinde olmalı.
Saç ekimi, saç foliküllerini çoğu zaman donör bölge adı verilen başın ense ve yan kısımlarından alarak kellik ya da seyrekleşme sorununun olduğu bölgeye nakledilerek gerçekleştirilir. Genellikle foliküler ünite greftleri olarak da adlandırılan küçük saç gruplarının nakledilmesi. Lokal anestezi altında yapılan saç ekimi modern teknikler ışığında gerçekleştirilir. Böylelikle iyileşme süresi kısaltılarak komplikasyon riski azaltılır.
Farklı teknikler kullanılarak yapılabilen saç ekimini Norwood ölçeği ışığında yapmak önemli. Özellikle saç dökülme probleminin ileri aşamalarında olan bireylerde önemli bir çözüm yolu. Etkili bir şekilde saç ekimi yapılabilmesi için hastanın Norwood ölçeğinde hangi aşamada olduğu tespit edilir. Duruma göre Foliküler Unite Greft (FUE) ya da Foliküler Unite Transplantasyonu (FUT) yöntemleri kullanılarak yapılır. FUE yöntemi, saç foliküllerinin tek tek donör bölgeden alınıp kellik olan alanlara yerleştirildiği bir yöntem. FUT yönteminde ise donör alandan bir şerit deri alınır ve bu parça folikül ünitelerine nakledilir. Böylelikle her iki yöntemde de doğal görünen ve kalıcı sonuçlar sunan saç ekimi gerçekleştirilir. Saç ekimi hakkında bilgi almak için Estehair’e göz atabilirsiniz.