Saç dökülmesi yalnızca yetişkinlerde meydana gelen bir sağlık problemi değildir. Saç dökülmesi yeni doğan bebekler de dahil olmak üzere, ergenler ve yetişkinlerde de görülebilir. Seyrek saç dökülmesi ciddi bir sorun teşkil etmezken yoğun saç dökülmeleri ciddi bir durumun habercisi olabilir. Özellikle beş yaş altı çocuklarda çok sık görülen bölgesel, yoğun saç dökülmeleri alopesi olarak adlandırılmaktadır. Bu saç dökülmeleri bazı durumlarda saçın genelinde yoğun bir şekilde görülebilirken, bazı zamanlarda ise yer yer bozuk para büyüklüğünde toplu dökülmeler ile fark edilebilir.
Çocuklarda saç dökülmesi nedenleri nelerdir?
Çocuklarda saç dökülmesinin nedenleri genelde erişkinlerinkine benzer nedenlerden kaynaklanır. Fakat çocukluk çağında özellikle alopesi areata pelat adı verilen saç dökülmesi beş yaşından küçük çocuklarda bile bazen yüksek derecede ani saç dökülmesi meydana gelebilir.
Çocuklarda saç dökülmesinin genel sebebi tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi psikolojik faktörlerdir. Psikolojik faktörler hem yetişkinlerde hem de çocuklarda saç dökülmesine neden olan önemli bir etkendir. Bunun dışında enfeksiyonlar ve mantarlar da saç dökülmesine neden olmaktadır. Bazı deri hastalıkları da saç dökülmesine neden olurken genetik faktörleri göz ardı etmemek gerekir. Saç dökülmeleri genel olarak kalıtsal faktörlere bağlı olarak meydana gelmektedir.
Bunun dışında vitamin ve mineral eksiklikleri saç dökülmesine neden olur. Ayrıca tümörler, damar tümörleri ve kan hastalıkları da saç dökülmesine neden olabilir. Bazı çocuklar saç yolmayı alışkanlık haline getirmekle birlikte bu durum saçların seyrelmesine yol açabilir.
Saç mantarı
Saç mantarı rahatsızlığında çocuğun kafa derisinde pul pul dökülmeler meydana gelir. Bir süre sonra bu döküntüler koyu bir iz bırakır. Bu hastalık bulaşıcı olduğundan bir an önce tedavi edilmelidir. Yani çocuklar saçında mantar olan biriyle yakın temasta ise bu mantarın bulaşması olasıdır. Taraktan, saç tokasından ve ortak eşyaların kullanılması ile mantar kişiden kişiye bulaşabilir.
Çeşitli hastalıklar
Çocuğun saç kökleri zarar görüp, yeni saçların çıkıp büyümesi için yer kalmayınca saçları dökülmeye başlar. Bu genellikle lupus gibi hastalıkların getirdiği etkilerden biridir. Çok görünür bir belirtisi yoktur. Saç derisinde kızarıklar, kabarcıklar ve pul pul dökülmeler olabilir. Eğer böyle belirtiler varsa mutlaka bir uzmana danışılmalıdır.
Trikotilomani (Saç çekme kompülsiyonu)
Saç çekme kompulsiyonu, obsesif kompulsif bozukluktan kaynaklanan içten gelen bir durumdur. Çocuk istemsiz bir şekilde sürekli saçını çeker ve bu durumdan kendini alamaz. Saç çekme sorunu stres altında daha da yoğunlaşır ve saç dökülmesine neden olur.
Bakteriyel enfeksiyonlar
Saç kaybı , deri ve yumuşak dokulardaki enfeksiyonların getirdiği sorunlardan biridir. Bu duruma neden olan bakteri açık bir aradan ya da solunum yollarından vücuda girebilir.
Saç kıran
Saçkıran özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan kişilerde görülür. Bağışıklık sistemi saç köklerini etkiler. Baş derisinde şişlikler ya da soyulmalar görülebilir. Bu cilt hastalığı bulaşıcı değildir. Doğru ve dengeli beslenme ile ve stresten uzak durarak saçkırandan kurtulmak mümkündür.
Alopesi Totalis
Bu hastalık doğrudan bağışıklık sistemi ile ilgilidir. Alopesi totaliste bağışıklık sistemi saç köklerini hedef alıp saçların uzamasına engel olur. Bunun sonucunda saçlar dökülür. Saç dökülmesi bu hastalığın en ilerlemiş halidir ve tedavi edilemez. Genellikle nedeni genetik olmakla birlikte çevresel faktörlerden de etkilenip daha kötü bir hal alabilir.
Telogen Effluvium
Bu hastalıkta kalıcı saç dökülmesi gerçekleşmez fakat saçların uzaması durur. Bunun sebebi aşırı kilo kaybı, travma ve yaralanmalar gibi biyolojik faktörler ve duygusal ya da psikolojik faktörler olabilir.
Kıl gövdesi travması
Saçta süreklilik gösteren fiziksel stres bu travmaya neden olur. Saçların çok sıkı bağlanması, saç köklerini yumuşatan sıvılar ve sürtünmeler bu travmaya sebep olur. Bu travmadan dolayı çocuklarda ciddi bir saç kaybı olur.
Çocuklarda saç dökülmesi ve beslenmenin önemi
Çocuklarda saç dökülmesinin birçok nedeni olduğu gibi vitamin ve mineral eksikliklerinden de kaynaklanmaktadır. Vİtamin ve mineral eksikliklerinden kaynaklanan saç dökülmelerine çok sık rastlandığı için çocuklarda beslenmeye bağlı olarak saç dökülmesi görülmektedir. Özellikle çinko ve demir eksiklikleri saç dökülmesine neden olur. Bunun içi sağlıklı ve düzenli beslenmek büyük önem taşımaktadır. Bunun dışında vitamin ve mineral eksikliği varsa ek vitamin takviyesi alınabilir. Bunun yanında meyve ve sebze tüketimi de önem taşımaktadır.
Çocuklara diyet yaptırılması da çocuklarda vitamin ve mineral eksikliği gibi birçok eksikliğe neden olmaktadır. Bu yüzden çocuklara diyet yaptırılacaksa bu doktor kontrolü altında yapılmalıdır.
Çocuklarda saç dökülmesinin çözümleri
- Çocuklarda saç dökülmesi birden fazla etkene bağlı olarak geliştiğinden meydana gelecek saç dökülmelerinde sebep olan etken doğrultusunda tedavi yöntemleri uygulamak gerekir. Saçkıran gibi saçlı deride yer yer toplu dökülmelere neden olan saç dökülmelerinde tedavi tekniklerine erken başlanmaması halinde çocuklar tamamen kel kalabilir.
- Bu nedenle saçkırana bağlı olarak gelişen saç dökülmelerinde bitkisel tedaviler, kremler ve merhemler ile doktor kontrolü eşliğinde bir tedavi sürecine girilebilir.
- Mantar enfeksiyonuna bağlı saç dökülmelerinde çocukların uzman bir doktora görünmesi ve saç derisinde dökülmeye neden olan enfeksiyonun tespiti amacıyla çeşitli kan ve benzeri testlerin yapılması gerekir.
- Genetik faktörlere bağlı olarak gelişen saç dökülmelerinde çok fazla müdahale edilmese bile ilaç tedavileri ve sağlıklı bir beslenme programı ile saç dökülmesi sorunu en aza indirilebilir.
- Vitamin ya da mineral eksikliğine bağlı olarak gelişen saç dökülmelerinde sebze ve meyve ağırlıklı bir beslenme şekli çözüm olacaktır.
- Kan hastalıkları, ateşli hastalıklar ve hormonal bozukluklar nedeniyle gelişen saç dökülmelerinde uzman bir doktor kontrolünde gerekli testlerin yapılmasının ardından ilaç tedavisine başlanabilir.
- Saç yolma rahatsızlığı, stres ve benzeri psikolojik sorunlarda ise çocukların muhakkak bir psikolog eşliğinde tedavi edilmeleri gerekir. İlerleyen yaşlarda çocukların tamamen saçsız kalmalarına neden olabilecek bu psikolojik sorunlara mutlaka önem verilmesi gereklidir.
